Nøglehulsmærke – co to za symbol?

Nøglehulsmærke – co to za symbol?

Nøglehulsmærke – symbol dziurki od klucza to oficjalne nordyckie oznaczenie żywności, które producenci mogą umieszczać na swoich produktach. Muszą jednak spełniać konkretne zalecenia i wymogi żywieniowe i znajdować się wśród zdrowszych produktów w swojej kategorii. Wymagania, które należy spełnić, są ustalane wspólnie przez władze skandynawskie. Żywność z etykietą Nøglehulsmærke zawiera dużo błonnika i jest pełnoziarnista oraz ma niższą zawartość tłuszczów nasyconych, cukru i soli. Etykieta z dziurką od klucza ułatwia konsumentowi wybór zdrowych produktów – bez konieczności czytania całej deklaracji produktu.
Noglehulsmærke spotkać można na produktach w Danii. Szwecji, Norwegii, Islandii, Litwie i Macedonii. 

Odpowiednikiem oznaczenia dziurki od klucza jest na przykład w Finlandii znak serca.

Inne fakty na temat Nøglehulsmærke

Oznaczenie dziurki od klucza jest używane również w Szwecji już od 20 lat. 74% szwedzkich konsumentów zna markę. 72% szwedzkich konsumentów uważa, że ​​etykieta z dziurką od klucza ułatwia im wybór zdrowych produktów.

Ogólnym celem wprowadzenia dziurki od klucza jest to, aby schemat oznakowania mógł pomóc w promowaniu zdrowych nawyków żywieniowych w społeczeństwie. Nøglehulsmærke powinien ułatwić konsumentom wybór zdrowszej żywności podczas zakupów i przyczynić się do rozwoju zdrowszych produktów w ogóle.

Według badań żywieniowych Duńczycy spożywają zbyt dużo tłuszczu, w tym tłuszczów nasyconych, cukru i soli, a za mało błonnika. Jeżeli będziemy jeść zdrowiej, to będziemy w stanie zmniejszyć ryzyko między innymi choroby układu krążenia, cukrzyca typu 2 i innych chorób cywilizacyjnych, które obecnie są plagą społeczeństwa duńskiego.

Duński Urząd ds. Żywności zaleca, aby Duńczycy przestrzegali oficjalnych wytycznych żywieniowych i spożywali więcej owoców i warzyw, ryb, ziemniaków i produktów pełnoziarnistych oraz powstrzymywali się od cukru i tłuszczu, zwłaszcza mięsa i produktów mlecznych. Różnice społeczne w nawykach żywieniowych przyczyniają się do nierówności w zdrowiu. Dziurka od klucza to symbol, który ułatwia ułożenie zdrowego i urozmaiconego posiłki i nie wymaga to znajomości zasad żywienia ani języka duńskiego.

Nøglehulsmærke to w skrócie:

• mniejsza ilość i zdrowsze tłuszcze
• mniej cukru
• mniej soli
• więcej błonnika i produktów pełnoziarnistych

Duńska piramida żywienia i jej rozwój na przestrzeni lat

Od kiedy przyjechałam do Danii i podejmując w ówczesnym czasie naukę w duńskiej szkole zdrowia społecznego wpajano nam i zaznajamiano nas z piramidą żywności. Bardzo ciekawy jest również rozwój tejże piramidy żywności na przestrzeni lat. 

• 1976 rok – Pierwsza piramida żywieniowa pokazuje produkty odzwierciedlające duńską kulturę kulinarną. Założeniem piramidy jest fakt iz żywność musi być dostępna dla przeciętnego budżetu domowego. Piramida żywieniowa została uruchomiona jako praktyczny przewodnik po tym jak układać sobie posiłki zgodnie z ówczesnymi pięcioma zaleceniami: jedz urozmaicone posiłki, spożywaj mniej tłuszczu, mniej cukru, spożywaj więcej produktów gruboziarnistych i nie przejadaj się.

• 1982 rok – Tym razem skupiono się na dokonaniu trudnego wydawałoby się wyboru. Dwie kromki jasnego chleba i jedna kromka razowego chleba zamieniły się w kromkę jasnego chleba i dwie kromki razowego chleba. Na szczycie piramidy żywności, jako coś nowego, znajdziemy wędliny. Wędliny zostały dodane, ponieważ stanowią one dużą część duńskiego dziennego wyżywienia. 

• 1984 rok – Dwa lata później Duńczycy rezygnują z jogurtu owocowego na rzecz jogurtu naturalnego. Zdano sobie sprawę, że jogurt owocowy zawiera zbyt dużo cukru, aby można go było umieścić w piramidzie. Piramida żywieniowa nadal prezentuje zdrową żywność w rozsądnej cenie. Dno piramidy żywieniowej pokrywa 2/3 dzisiejszego zapotrzebowania na energię.

• 1985 – Więcej ryb, mniej czerwonego mięsa. W 1985 roku skupiono się na rybach, podczas gdy duże ilości czerwonego mięsa nie należą do zdrowej diety. Dlatego też na szczycie piramidy żywieniowej znajdują się zamienniki. Stek wołowy zastąpiono ikrą z dorsza. Jest to jasny sygnał, by jeść więcej ryb, a mniej czerwonego mięsa.

• W 2008 roku dół i góra stały się mniejsze, a środek spęczniał. Wcześniej zalecano jeść wszystko z dolnej części piramidy, a tym razem wszystko zmieniło się na opcję „jak najwięcej”. Dużo uwagi poświęcono produktom pełnoziarnistym; więcej chleba żytniego, mniej chleba pszennego. Makaron zastąpiono wersją pełnoziarnistą. Tłuszcz przesunął się od dołu do góry i występuje w formie płynnej jak olej (tłuszcze roślinne zamiast tłuszczy odzwierzęcych). Na górze trzy kawałki czerwonego mięsa zostały zredukowane do dwóch, a dwa rodzaje ryb zastąpiono jednym.

• W 2011 roku w Madpyramiden wydarzyło się wiele nowych rzeczy: Warzywa zostały zepchnięte na spód. Makaron i ryż pełnoziarnisty oraz chleb pszenny i produkty mleczne przesunęły się na środek, podczas gdy woda stała się stałą częścią dolnej piramidy żywieniowej. Jako coś nowego / piramidzie żywieniowej nadano również perspektywę klimatyczną.

Zwyczaje żywieniowe Duńczyków

• 6 na 10 dzieci i 4 na 10 dorosłych spożywa zbyt dużo cukru. Zaleca się, aby maksymalnie 10% energii z pożywienia pochodziło z dodatku cukru. 80% cukru uzyskujemy z kolorowych wód gazowanych, soku, słodyczy, ciasta i czekolady.

• Spożycie owoców i warzyw uległo stagnacji po wzroście w latach 1995-2002. Dorosłym zaleca się spożywanie 600 gramów owoców i warzyw dziennie. Duńczycy spożywają ich średnio 398 gramów na dzień.

• Spadek zawartości tłuszczu w diecie wśród Duńczyków uległ stagnacji. Przeciętnie 35% energii żywnościowej uzyskujemy z tłuszczu. Stagnacja jest widoczna w tym samym czasie, gdy uwaga przesunęła się z tłuszczów na owoce i warzywa oraz cukier.

• 3 na 4 dorosłe osoby je za mało ryb. Duńczykom zaleca się spożywanie 200-300 gramów ryb tygodniowo, ale zjadają ich średnio 168 gramów na tydzień.

• Duńczycy spożywają więcej soli niż się zaleca. Mężczyźni spożywają średnio 9-11 gramów soli dziennie, a kobiety 7-8 gramów dziennie. Nordyckie zalecenia żywieniowe zalecają ograniczenie spożycia soli do 7 gramów dziennie dla mężczyzn i 6 gramów dziennie dla kobiet.

• Zarówno dzieci, jak i dorośli otrzymują za mało błonnika pokarmowego. Tylko 10% duńskich mężczyzn i 17% duńskich kobiet spełnia zalecenie codziennego spożywania 25-30 gramów błonnika pokarmowego. Produkty pełnoziarniste, takie jak chleb żytni i płatki owsiane oraz warzywa są dobrym źródłem błonnika pokarmowego.

Gdzie szukać obowiazujących na dany moment zaleceń żywienia?

Jeśli chcesz być na bierząco z obowiązującymi trendami oraz zaleceniami w kwestii żywienia koniecznie zaglądaj na portal Alt Om Kost. Portalu wypracowanego przez duńskie Ministerstwo ds. Żywienia, Rolnictwa i Rybołówstwa. Osobiście uważam Alt Om Kost za bardzo przydatną stronę jeśli chodzi o zdrową żywność oraz porady z tym związane. Na pytania czy istnieje na przykład zdrowa wersja fast foodu znajdziesz tu na pewno odpowiedź.

Więcej zielonych tematów prosto z Danii szukaj w zakładce Zielona Dania Igi.