Od kiedy przyjechałam do Danii w 2009 roku, systematycznie i skwapliwie oddaję zużyte butelki i puszki do rozsianych po całym kraju automatów. Niby taki sobie tam automat, ale jaki cel! Dania bowiem od 20 lat wie jak skutecznie sortować plastik i szkło. Historia systemu kaucyjnego sięga wiele lat wstecz, ale dopiero w 2002 sortowanie plastiku i szkła nabrało prędkości, a pomaga społeczeństwu w tym aż 3000 tysiące automatów na butelki i puszki rozsianych po całym kraju.
Pamiętam jak za dzieciaka razem z moim tatą oddawaliśmy szklane butelki do skupu butelek. Dziś takich punktów w Polsce już nie ma natomiast od niedawna, między innymi przy supermarketach Żabka, pojawiły się automaty na plastikowe butelki. Dokładnie takie jakie istnieją tu w Danii. Czyżby i do Polski trafił w końcu ten fantastyczny pomysł na sortowanie plastiku i szkła? Jak to się mówi „lepiej późno niż wcale”, więc takie inicjatywy pojawiające się w ojczyźnie naprawdę cieszą.
Historia duńskich automatów na butelki
W 2002 roku, drzwi otworzył tzw. Dansk Retursystem czyli Duński System Zwrotny, a Duńczycy od tego czasu skrupulatnie wrzucają plastikowe i szklane butelki do automatów. 9 na 10 osób regularnie zwraca zużyte butelki i puszki. To bardzo wysoki współczynnik i tym samym znak na to, że system kaucyjny w Danii działa skutecznie, a mentalność narodu w tym zakresie ma się naprawdę dobrze.
Jest to również najwyższy współczynnik zwrotu plastikowych i szklanych butelek na świecie.
Dansk Retursystem
Dansk Retursystem to instytucja powstała w 2002 roku, zajmująca się między innymi kontrolą tzw. Pantsystem czyli systemu kaucji oznaczonego na butelkach i puszkach.
Dansk Retursystem znajduje się w rękach zakładów browarniczych, a w zarządzie zasiadają nie tylko ich przedstawiciele, ale również przedsiębiorcy oraz importerzy. Pieczę i kontrolę nad samym Dansk Retursystem sprawuje za to Ministerstwo Środowiska.
Jakie opakowania oznaczone są kaucją i ile są warte?
Zwracając butelki i puszki do automatów dostajemy zwrot pant, czyli kaucji, która wliczona jest w cenę danego napoju. Wysokość kaucji zależy od wielkości opakowania oraz materiału z jakiego jest wykonany.
Duńskie automaty przyjmują butelki po:
Na poniższych opakowaniach znajdziesz znaczek kaucji tzw. Pant. Są to butelki po👇
♻️ Piwie
♻️ Napojach gazowanych (w tym napojach bezalkoholowych o zawartości alkoholu 0 – 0,5%)
♻️ Butelki po winie i winach owocowych (np. jabłecznik o zawartości alkoholu poniżej 10%)
♻️ Napojach opartych na spirytusie, winie i zmieszanych z napojami, takimi jak kolorowe wody gazowane, soki czy cydr ( w tym napojach alkoholowych o zawartości alkoholu 0,5 – 10 procent)
♻️ Wodzie mineralnej, źródlanej, lemoniadzie, mrożonej herbacie i tym podobne. Generalnie po napojach, które są gotowe do natychmiastowego spożycia
♻️ Skoncentrowanych sokach do rozcieńczania z wodą
♻️ Czystych sokach lub moszczu z owoców lub warzyw
♻️ Koktajlach (nie zawierających mleka)
3 kategorie kaucji: A,B,C
Pantstationer – stacje depozytowe
W 13 większych miastach duński napotkać można duże stacje depozytowe tzw. Pantstationer. Różnią się one od automatów tym, że zwrot opakowań po napojach odbywa się jednocześnie. W praktyce oznacza to, że wszystkie zwracane opakowania wyrzucamy do śluzy. Jest to zarówno szybsze i bardziej higieniczne, gdyż nie jesteśmy zmuszeni stać i wkładać pojedynczo butelki do automatu. Co więcej pieniądze za wcześniej opłaconą kaucje trafiają na nasze konto bankowe i tym samym nie jesteśmy zmuszeni wykorzystać kuponu kaucyjnego w konkretnym sklepie, jak to jest w przypadku automatów na butelki i puszki.
W przyszłości ma powstać kolejnych 36 stacji zwrotnych. W 2025 roku będzie ich w sumie 48 w całym kraju.
Gdzie trafiają zwrócone butelki i puszki?
Opakowania trafiają do zakładów recyklingowych. W Danii tylko szkło poddane zostaje temu procesowi. Plastikowe butelki i aluminium trafiają za to do AVL ( Aage Vestergaard Larsen ), zakładu sortowniczego oraz recyklingowego oraz innych krajów nordyckich i Europy Centralnej, gdzie zostają poddane dalszej obróbce.
Ile kaucji wliczonej jest w zwracane butelki?
Butelki i puszki w zależności od wykonanego materiału i pojemności mają wliczoną adekwatną kaucję. Z reguły im większa butelka tym wyższa kaucja, także:
- Pant A = 1 korona – szklane butelki i puszki poniżej 1 litra
- Pant B = 1,50 korony – plastikowe butelki o pojemności poniżej 1 litra
- Pant C = 3 korony – wszystkie butelki i puszki o pojemności od 1-20 litrów
System zwrotu butelek i puszek w Danii jest naprawdę bardzo efektywny i motywujący. Duńczycy naprawdę wzięli sobie do serca tego rodzaju recyklingu. Czy i Ty uważasz to za dobry pomysł?
Zostaw komentarz